Wat gebeurt er als de aarde opeens een stukje sneller gaat draaien?

De grote ronde planeet waar wij op wonen houdt niet zo van stilzitten. Binnen 24 uur draait de aarde namelijk om zijn as. Het tempo waarop de aarde dit doet kan in de loop der tijd langzamer worden, maar ook sneller. Wat zijn daar eigenlijk de gevolgen van?

Laten we het eerst kijken naar hoe snel de aarde nu precies beweegt. Dat hangt eigenlijk af van waar je bent, want de planeet draait overal op een andere snelheid. Terwijl de aarde om zijn as draait, is de omtrek het breedst op de evenaar. Dus een plek op de evenaar moet in 24 uur veel verder reizen om een heel rondje te maken, dan bijvoorbeeld Chicago dat op een smallere doorsnede van de aarde zit. Daarom draait de aarde rond de evenaar het snelst. Om de extra afstand te illustreren: de evenaar legt 1667 kilometer per uur af, terwijl op de polen de snelheid nul is.

Mensen worden gewichtloos op aarde

De draaiing van de aarde maakt zwaartekracht mogelijk. Door het draaien ontstaan er namelijk centrifugale krachten, die ervoor zorgen dat wij mensen geaard blijven. Je kan dit vergelijken met wasgoed in een droger. De natte was wordt door de snel roterende trommel van je droger tegen de binnenkant van de trommel geduwd.

Daarom lijkt het soms net alsof er bijna geen was in de droger zit, omdat al het wasgoed met flinke kracht tegen de binnenkant wordt aangedrukt. Maar als de aarde sneller zou draaien, zou het middelpunt van die kracht een flinke boost krijgen, zegt NASA-astronoom Sten Odenwald.

Op dit moment zou je als je ongeveer 68 kilo weegt in de poolcirkel, 67 kilo kunnen wegen op de evenaar. Dat komt doordat de evenaar sneller beweegt en daardoor minder zwaartekracht gebruikt. Als de aarde nog sneller draait, daalt je gewicht nog verder.

Constante jetlag

Hoe sneller de aarde draait, hoe korter onze dagen worden. Bij een snelheidsverhoging van 1 kilometer merk je het verschil waarschijnlijk amper, maar versnelt de aarde met 100 kilometer per uur dan duurt een dag opeens maar 22 uur. Voor ons lichaam zou dat een enorme klap zijn. In plaats van de klok een uur terug te zetten, zou je hem elke dag twee uur terug moeten zetten, zonder een kans voor je lichaam om zich aan te passen.

En de veranderende daglengte zou waarschijnlijk de ecosystemen van planten en dieren verpesten. Maar dit alles is alleen als de aarde plotseling versnelt. “Als de wereld in de loop van miljoenen jaren geleidelijk versnelt, zouden we ons kunnen aanpassen”, zegt Odenwald.

Sterkere orkanen

Als de aarde helemaal niet draaide, zouden winden van de Noordpool in een rechte lijn naar de evenaar waaien en vice versa. Maar omdat we draaien, buigt het pad van de wind naar het oosten. De kromming van deze winden wordt het Coriolis-effect genoemd en geeft een orkaan een afwijking naar rechts of links.

Als de aarde sneller draait, buigen de winden nog verder af, en dat zorgt ervoor dat orkanen nog krachtiger worden. Bij zeer hoge snelheden – zoals ongeveer 30.000 kilometer per uur- zou uiteindelijk ook de aardkorst verschuiven, afvlakken aan de polen en uitpuilen rond de evenaar. Dit zou zomaar enorme aardbevingen kunnen veroorzaken.

De snelheid van de aarde verandert nu al

Het klinkt misschien gek, maar de snelheid van de aarde verandert regelmatig. Aardbevingen, tsunami’s, grote luchtmassa’s en smeltende ijskappen kunnen allemaal de spinsnelheid op millisecondenniveau veranderen. Als een aardbeving een deel van de grond opslokt – waardoor de omtrek van de planeet iets wordt verkleind – kan de aarde als reactie haar snelheid verhogen.

Een grote luchtmassa kan het tegenovergestelde effect hebben, waardoor onze draaien worden vertraagd. Dit is vergelijkbaar met een schaatser die zijn armen uitstrekt in plaats van ze naar binnen te trekken. Gelukkig verandert de snelheid van de aarde nooit abrupt, waardoor we altijd genoeg tijd hebben om aan de veranderingen te wennen.

Wat gebeurt er als er in jouw stad een meteoriet neerstort. Deze site vertelt het je

Onderwerpen

• aarde
• planeten
• wetenschap