Hoe badeendjes geheimen van de oceaan blootleggen

Grote hoeveelheden schelpen, krabben, kwallen, maar ook voorwerpen zoals visnetten, melkpakken, flessen (met post of zonder) en schoenen spoelen aan op het strand. Sommige van deze voorwerpen komen van ver en drijven maanden en soms zelfs jaren op het oppervlak van de oceaan. Deze aanspoelsels op het strand zijn interessant voor de strandjutters onder ons, maar ze houden ook oceanografen bezig.

Waar en wanneer de objecten die in op de oceaan drijven land bereiken is namelijk afhankelijk van een aantal factoren zoals de stroming, wind, en golven. Ook met deze factoren in beeld blijft de oceaan onvoorspelbaar, zo blijkt uit onderzoek van een groep Australische wetenschappers. Deze wetenschappers gebruikten speciale drijvende apparatuur, een soort slimme badeendjes, om te onderzoeken welke invloed wind, stroming en golven hebben op een object dat op de oceaan dobbert.

Voorspellen waar de oceaan drijvende objecten laat strandden

Om te begrijpen hoe de stroming in zee zich beweegt, worden normaliter boeien gebruikt met sensoren en ingebouwde trackers. Dankzij die trackers laten satellieten zien waar de boeien zich bevinden. Deze trackers werken alleen niet enorm accuraat. Tenminste, niet om te onderzoeken hoe objecten die op het oppervlak van de zee drijven zich bewegen en welke elementen ze beïnvloeden. Het Australische Coastal and Regional Oceanography Lab pakte het onderzoek naar drijvende objecten aan het oppervlak van de oceaan daarom anders aan.

De groep onderzoekers gebruikten zogenaamde ‘Carthe GPS drifters’. Deze slimme drijvende ‘badeendjes’ meten de stroming tot veertig centimeter onder het wateroppervlak van de oceaan. Het onderzoeksteam liet drie van deze biologisch afbreekbare Carthe drifters te water. Het doel van het onderzoek was echter niet om te zien waar de slimme badeendjes zouden stranden. Belangrijker was om de effecten te onderzoeken van de stroming, wind en golven op waar ze zouden stranden.

In de praktijk kan deze informatie bijvoorbeeld worden gebruikt om te voorspellen waar en wanneer er een groot aantal Portugese Oorlogsschepen (niet het de echte schepen maar de super gevaarlijke blauwe kwal) strandt. Met kennis over deze informatie kunnen zwemmers, surfers en andere strandgangers op tijd worden gewaarschuwd het water niet in te gaan.

Alle drie ‘badeendjes’ strandden op hetzelfde strand, of toch niet?

De drie drifters werden op dezelfde plek te water gelaten. Ze strandden echter honderden kilometers verwijderd van elkaar. De eerste twee drifters belandden iets meer dan een maand nadat ze te water gelaten werden op een strand. Beide drifters legden echter een compleet andere route af over de oceaan en strandden op verschillende plekken. De een dreef zo’n 180 kilometer naar het zuiden en strandde in Wollongong. De ander dreef zo’n 250 kilometer naar het zuiden en strandde in Jervis Bay. De derde drifter strandde een stuk later, iets ten noorden van de plek van tewaterlating.

Wat het onderzoek laat zien is dat het erg lastig is te voorspellen waar een drijvend object strandt. Zelfs wanneer ze te maken hebben met dezelfde factoren en op dezelfde plek in het water worden gelaten. Een badeend, een schoen of een fles kan een paar maanden op zee zwerven en honderden kilometers drijven voordat het strandt. Waar die terecht komt? Dat bepaalt de oceaan.

Heb je dorst gekregen naar meer wetenschappelijk onderzoek en leuke feitjes? Lees hier waarom je volgens een onderzoek van Harvard grijs haar krijgt van stress.

Onderwerpen

• onderzoek
• wetenschap