Waarom de uitvinder van popular science al clickbait gebruikte

Het is geen geheim dat we dol zijn op popular science. Nieuwe dingen leren is altijd fijn, en als je dan niet meteen een doctoraal hoeft te hebben, is dat helemaal mooi meegenomen. Popsci helpt daarbij, en grappig genoeg gebruikte de uitvinder ervan heel lang geleden al clickbait.

De interesse in wetenschap is in de afgelopen jaren enorm toegenomen. Dankzij bijvoorbeeld Neil deGrasse Tyson, Carl Sagan en Richard Dawkins willen mensen meer leren over interessante dingen zonder dat het meteen een studie wordt. Maar het concept is eigenlijk al eeuwen oud.

Clickbait maakte popular science groot

Wetenschap is populairder dan ooit. En dat hebben we aan bovenstaande wetenschappers te danken, maar bijvoorbeeld ook (ex-popster) Brian Cox is ontzettend populair.

Hij veroorzaakte zelfs het ‘Brian Cox Effect’. Zijn boeken en optredens in de media zouden voor een stijging van 20 procent hebben gezorgd in het aantal studenten dat koos voor een wetenschappelijke opleiding.

Die nog immer groeiende populariteit zou erop wijzen dat wetenschap nog nooit zo hip is geweest. Veel sites gebruiken clickbait (ook wij maken je graag nieuwsgierig) om mensen te triggeren kennis op te doen. Populaire wetenschap stelt vragen en geeft antwoorden op een behapbare manier.

Maar popsci is minstens zo oud als de wetenschappelijke revolutie zelf. Dokter, schrijver en allround wetenschapper Thomas Browne (1605-1682) is tegenwoordig vooral bekend om zijn literaire werk. Toch was hij in zijn eigen tijd legendarisch als de grootste (en eerste) populaire wetenschapper van zijn tijd.

Het best verkochte popular science-boek van Browne, Pseudodoxia Epidemica (ook Common Errors genoemd) ging in op broodjes aap op het gebied van botanie, geologie, geografie, anatomie en zoölogie. Ook pakte hij gekke veronderstellingen in geschiedenis en bijbelkunde aan.

Tijdens zijn leven maakte hij zeven edities die werden het vertaald in verschillende Europese talen. Daarom kan je hem rekenen als de eerste publieke wetenschap-expert en de pionier van de populaire wetenschap.

Lekker provocerende titels

Wat Browne uitstekend onder de knie had, waren titels en onderwerpen waar je vandaag de dag ongetwijfeld op zou klikken. Een soort popular science-clickbait uit de 17e eeuw dus.

Hij sprak zijn lezers met vaak intrigerende en provocerende vragen aan. Bijvoorbeeld: was de Verboden Vrucht een appel? En mocht dat zo zijn: waarom? Er zijnezoveel lekkere vruchten die nog verleidelijker zijn. Hebben olifanten knieën? Had Jezus lang haar?

Zijn antwoorden en inhoud op dat soort vragen waren uitgebreid en complex, maar de inleiding was altijd gedurfd en speels. Het was een manier waarop het boek lezers in contact bracht met recente wetenschappelijke ontdekkingen.

Boeken voor iedereen en uitvinder van woorden

Naast zijn wonderlijke manier om clickbait te gebruiken, speelde een ander punt een grote rol. Zijn boeken schreef hij namelijk in het Engels. In die tijd was het gebruikelijk dat wetenschappelijke publicaties in het Latijn werden uitgebracht.

Die stoffige publicaties waren dan ook alleen in omloop in bepaalde kringen. Brownes boeken waren echter voor iedereen beschikbaar die Engels kon lezen en een boek kon betalen.

Al met al was Browne op vele vlakken een pionier. Hij bedacht zelfs meer dan 700 nieuwe Engelse woorden zoals ‘medical’, ‘electricity, hallucination’, ‘incisor’, ‘carnivorous’, ‘coma’, ‘migrant’, en ‘misconception’.

Bedankt dus, Browne! Dankzij jou en je heerlijke popular science-clickbait hebben we een pijler op WANT.nl die we met veel plezier vullen.

Vondst zeldzame dinosaurus lijkt groot geheim Antarctica te onthullen

Onderwerpen

• Popular Science
• thomas browne
• wetenschap