Als dit herkenbaar klinkt smeekt je brein praktisch om meer slaap

Een goede nachtrust is belangrijk voor ons hele lichaam, dus ook voor het brein. Onze bovenkamer geeft een paar belangrijke signalen als je meer slaap nodig hebt.

Iedereen is het er wel over eens dat slecht slapen echt vervelend is. Het betekent niet alleen dat je de volgende dag heel moe bent. Het beïnvloedt ook hoe goed het brein werkt.

Dat heeft weer gevolgen voor je dagelijkse bezigheden. Wij leggen je uit hoe je hersenen reageren op te weinig slaap. Zo weet je precies wanneer je nog wat extra uurtjes in bed moet blijven liggen.

Te weinig slaap? Dan geeft jouw brein deze vijf signalen

Onze hersenen zijn tijdens het slapen bijzonder actief. Ze doen allerlei huishoudelijke taken, waaronder het verwijderen van gifstoffen, het reguleren van communicatie tussen neuronen en het opslaan van nieuwe informatie van de dag.

Maar als je te weinig slaapt, heeft het brein hier niet genoeg tijd voor. Er zijn dan verschillende signalen die je kunt herkennen. Hier komen ze.

#1 Je kunt je niet concentreren

Het eerste dat je merkt als je niet genoeg slaap krijgt, is dat je niet goed kunt nadenken. Je voelt je meestal wat wazig. Je denkt langzamer en het is moeilijk om op te letten. Simpele taken lijken plotseling een hele uitdaging.

Volgens een onderzoek dat in Nature Reviews Neuroscience is gepubliceerd, worden delen van het brein die helpen bij het concentreren en focussen minder actief als je te weinig slaapt. Dat betekent dat je snel wordt afgeleid en het lastig vindt om je te concentreren. En het wordt ook moeilijker om je aandacht vast te houden.

#2 Het brein kan moeilijk dingen onthouden

Tijdens de nachtrust, gebeurt er iets interessants met je geheugen. Terwijl je diep slaapt, beslist het brein welke dingen belangrijk genoeg zijn om te onthouden van die dag. Belangrijke herinneringen worden extra goed bewaard en gekoppeld aan eerdere herinneringen.

Maar als je niet genoeg slaapt, of als je slaap onderbroken is, kan dat je geheugen in de war brengen. Je hebt misschien moeite om dingen te onthouden en je te concentreren, wat kan leiden tot veel vergeetachtige momenten.

#3 Moeite met leren door gebrek aan slaap

Net zoals slaap ons helpt om herinneringen vast te houden en te versterken, speelt het ook een rol bij het leren. Als je moe bent, blijft nieuwe informatie niet zo goed hangen, omdat het brein niet zo goed werk in een vermoeide staat.

Zonder een goede nachtrust krijgen je hersencellen geen tijd om uit te rusten, wat betekent dat ze langer actief blijven. Met onvoldoende rust kunnen ze niet goed nieuwe dingen verwerken. Dat maakt het lastig om nieuwe dingen te leren.

#4 Mentale problemen

Als je niet genoeg slaapt, heeft dat een flinke impact op je mentale welzijn. En het kost niet veel om veranderingen op te merken in je humeur en hoe goed je stress aankan. Een nachtje slecht slapen kan je angstniveau al met zo’n 30 procent verhogen. Door een tekort aan slaap, is het brein niet goed genoeg voorbereid op stressvolle situaties. Je blijft daardoor langer in een angstige toestand hangen.

Ook komen symptomen van depressie vaker voor als je niet genoeg hebt geslapen. Het is eigenlijk een beetje een kip-en-ei-verhaal. Een slechte nachtrust maakt het lastiger om je emoties onder controle te houden, en als je depressief bent, kan dat weer invloed hebben op de kwaliteit van je slaap.

#5 Grotere kans op dementie?

Terwijl we slapen, doet ons brein meer dan alleen maar rusten. Ze ruimen ook gifstoffen op. Tijdens de slaap zetten de ruimtes tussen de hersencellen uit, zodat het lymfestelsel beter amyloïde β-eiwitten kan verwijderen. Dit zijn eiwitten die belangrijke invloed hebben op de ontwikkeling van Alzheimer en andere vormen van dementie.

Onderzoek suggereert dat te weinig slaap het risico op dementie op latere leeftijd kan verhogen. Uit een studie met zo’n 8.000 mensen bleek dat mensen tussen de vijftig en zestig jaar oud die minder dan zeven uur per nacht sliepen, 30 procent meer kans hadden om dementie te ontwikkelen.

Wetenschappers zijn er nog steeds niet over uit hoe slaap en dementie met elkaar verband houden. Toch is het slim om ervoor te zorgen dat je elke avond voldoende rust pakt.

De bewezen slaaproutine waardoor je nachten een stuk beter worden

Onderwerpen

• hersenen
• slapen