Namaak: Hoe Nederlandse Facebook-groepen massaal illegale deals sluiten via AliExpress

AliExpress is een waar walhalla voor de online shopper. Van complete trekkers tot decoratie voor je slaapkamer: je kunt er van alles vinden. Juist dat maakt het Chinese platform zo fascinerend. Waar je bij je lokale winkel precies weet wat voor soort assortiment je kunt verwachten, biedt het algoritme van Ali je oneindige content. Dat de kwaliteit van de producten sterk wisselt, maakt het alleen maar spannender. 

AliExpress verovert rest van de wereld

Je zou daarin bijna vergeten dat AliExpress niet een winkel is, het is een platform. In de basis verkoopt de website zelf niet per se producten. Dat doen duizenden winkeltjes en verkopers zelf. AliExpress dient daarin enkel als een tussenpersoon, een platform, dat de consument beschermt (en er zelf geld aan verdient).

Daardoor kun je relatief risicoloos allerlei producten gratis vanuit China naar Nederland laten verzenden. De Chinese website heeft een zeer streng systeem waarbij verkopers al snel hun status en daarmee hoge ranking in de zoekresultaten kwijt kunnen raken. Een opgelichte klant en het is game over.

Dat geldt soms echter ook als een beperking voor de handige consument. China staat grotendeels bekend om zijn knock-offs. Namaak. Merkkleding, Sneakers en dure horloge; op Chinese markten koop je amper van echt te onderscheiden producten voor een schijntje.

AliExpress brengt die ‘rijkdom’ naar de rest van de wereld. Aanvankelijk gold dat ook voor dat stukje grijze gebied, waar een vrij duidelijk illegaal luchtje aan hangt.

Een luchtje dat AliExpress steeds meer dwars begon te zitten toen het moederbedrijf Alibaba steeds meer de rest van de wereld begon te veroveren. Bij de expansie naar Europa en de Verenigde Staten was een van de eisen dat het platform niet langer een wilde westen vol met nepproducten mocht blijven.

De regels werden aangepast, en namaak actief van het platform geweerd. Dat betekent echter niet die verkopers het voor. goed voor gezien houden. Ze weten nog steeds ook de Nederlandse consument te bedienen, alleen moet je wel weten waar je moet zoeken.

Nederlandse Facebook-groepen handelen in namaak

Er zijn tientallen Nederlandstalige AliExpress-groepen op Facebook. Vaak beginnen ze als onschuldige groepen waar men leuke koopjes en ervaringen met elkaar deelt. Wel zo handig bij zo’n grote en ontoegankelijke website.

Wat de laatste maanden echter op steeds grotere schaal gebeurt, is het delen van namaak-producten. Inclusief logo’s en verpakkingen die niet van echt te onderscheiden zijn. Allemaal verkrijgbaar op AliExpress. Maar hoe dan?

Beheerders van de Facebook-groepen treden in contact met Chinese verkopers die hun waren op AliExpress verkopen. Vaak gaat het om inkopers die net zo makkelijk namaak-producten kunnen doorverkopen, maar dat niet meer doen vanwege de regels van AliExpress.

Door te overleggen met de moderators van de Nederlandse groepen kunnen ze echter die beperking omzeilen. Dat doen ze als volgt: de verkoper zet een onschuldig en vrij doorsnee product op AliExpress. Bijvoorbeeld een generiek shirt, of een handdoek. Zonder merkje. Bij het afrekenen kunnen consumenten uit zes verschillende modellen kiezen. Die er vaak nog eens exact hetzelfde uitzien en vrij duur zijn voor een generieke handdoek.

Die consumenten zien echter maar de helft van het verhaal. De andere kant vindt plaats in besloten Facebook-groepen. Daar delen de admins dure producten zoals sneakers en truien van high-end merken. De verschillende opties zijn vaak verzameld in een afbeelding, met bij elke variant een nummertje. Die nummertjes corresponderen met de eerdergenoemde product-opties op AliExpress zelf.

Door een zwarte generieke handdoek te bestellen en bij het bestellen een door de admin afgesproken codewoord achter te laten, weet de verkoper dat jij eigenlijk komt voor die namaak-Nikes. Ondertussen weet AliExpress van niks en lijkt het om een onschuldige aankoop van een handdoek te gaan.

Shady

De leden van de groepen zelf weten ook drommels goed hoe shady dit is. Bij elke post wordt in kapitalen gewaarschuwd dat er absoluut geen andere communicatie met de verkoper mag plaatsvinden, die op wat voor wijze dan ook verraadt om wat voor product het echt gaat. Dan kan AliExpress het namelijk door krijgen, en wordt de verkoper in kwestie van het platform gegooid.

Soms zijn er leden die (per ongeluk) alsnog de mist in gaan, en bij het bestellen bijvoorbeeld om een andere sneaker vragen. De verkoper meldt dit dan boos bij de admins van de Nederlandse Facebook-groep, en vervolgens wordt diegene uit de groep gegooid of digitaal gelyncht.

Zo gaat het al maanden door, elke dag in tientallen groepen. Kinderkleding, sneakers, voetbal-tenues en zelfs namaak van bruidsjurken. Allemaal zogenaamd van bekende en dure merken. Door de lage waarde van de namaak vist de douane de producten er zelden tussenuit.

Maar als dat steekproefsgewijs gebeurt, dan heeft de consument wel dikke pech. Naast een kleine boete en een vernietigd product hangen er echter geen verdere gevolgen aan. Als de douane überhaupt al door heeft dat het om namaak gaat. Want dat moet je de verkopers nageven: het eindresultaat is soms amper van echt te onderscheiden.

Wil je toch toffe gadgets en producten op AliExpress vinden? We verzamelen al meer dan een jaar de tofste producten voor je in dit dossier

Onderwerpen

• AliExpress
• online shopping