TikTok en Instagram vol nepnieuws, maar waarom delen mensen het zo graag?

We hoeven je vast niet meer uit te leggen dat niet alles wat je op social media tegenkomt honderd procent klopt. Of je nu scrolt op TikTok, Instagram, Twitter of Facebook: nepnieuws is overal. Maar hoe kan dat eigenlijk?

Onderzoekers van Yale University en de University of Southern California (USC) vroegen zich dit ook af. Ze zochten uit waarom mensen nepnieuws de wereld in helpen en verspreiden.

Waarom delen we zo veel nepnieuws?

Voorgaande studies hebben laten zien dat veel mensen, met name ouderen, de informatie niet checken op betrouwbaarheid voordat ze het delen op social media. De onderzoeksteams van Yale en USC geloven ook in deze theorie, maar denken niet dat dit de enige reden is waarom nepnieuws zo veel wordt verspreid.

Volgens de wetenschappers zou dit namelijk betekenen dat social media-gebruikers geen nepnieuws zouden delen, als ze genoeg toegang hebben tot de juiste informatie. De onderzoekers denken echter dat fake news onderdeel is van een groter patroon: de enorme informatiestroom die we dagelijks tot ons nemen en de gewoonte die we hebben om eindeloos dingen met anderen te delen.

Uitgebreid onderzoek

Om deze bewering te ondersteunen, deden de universiteiten vier verschillende studies met bijna 2.500 deelnemers. Daarin vielen twee studies in het bijzonder op. In het eerste onderzoek kregen 200 online deelnemers acht verhalen te zien met echte koppen en acht verhalen met valse koppen, nepnieuws dus. Vervolgens kregen de deelnemers de vraag of ze deze op Facebook zouden delen. Bovendien kregen ze een lijst vol met vragen over hun online gedrag.

Zoals de onderzoekers verwachtten, waren deelnemers die regelmatig berichten delen minder kritisch over of de berichten kloppen, dan mensen die minder vaak posten. De deelnemers die vaak iets plaatsen zouden 43 procent van de echte koppen en 38 procent van het nepnieuws delen, terwijl mensen die bijna nooit posten maar 15 procent van de echte koppen en 6 procent van de valse koppen delen.

De tweede studie werd uitgevoerd met 839 deelnemers. Zij kregen de opdracht om de koppen te beoordelen op betrouwbaarheid. Daarna kregen ze pas de vraag of ze het zouden delen. En wat bleek? Nadat de respondenten beter hadden gekeken naar de koppen zouden ze 42 procent van de kloppende koppen willen delen en nog maar 22 procent van het nepnieuws.

Probeer het zelf ook met deze video:

Is er een oplossing?

De onderzoekers concludeerden dat de drang om informatie te delen een belangrijke factor is in de verspreiding van nepnieuws. 15 procent van de mensen die het actiefst is op social media blijkt verantwoordelijk voor tussen de 30 en 40 procent van de verspreiding van nepnieuws. De universiteiten beweren dat dit probleem op te lossen is. Social media platformen moeten hun algoritmes opnieuw structureren, zodat kloppende informatie vaker verschijnt dan fake news.

Instagram gaat TikTok te veel achterna en dat is de CEO met ons eens

Onderwerpen

• fake news
• instagram
• social media
• TikTok