Waarheidsserums bestaan echt, maar hoe werken ze eigenlijk?

Wetenschap Dunke van Boekel 9 mrt 2023
Leestijd: 2 minuten

Het lijkt zoiets dat je alleen in Harry Potter tegen zou komen: het waarheidsserum. Het komt op een bepaalde manier in je lichaam en hoepla, je vertelt de waarheid gewoon. Maar dat kan dus echt, alhoewel niet zo gemakkelijk als je het in de films ziet.

Deze waarheidsserums worden in werkelijkheid al jaren gebruikt. Het woord zelf stamt al uit de tijd van de Romeinen, die al door hadden dat je sneller de waarheid spreekt als je onder invloed van bepaalde stoffen als alcohol bent.

De waarheid achter het waarheidsserum

Eigenlijk is het woord waarheidsserum een verzamelnaam voor een aantal middelen die het inderdaad vrij lastig maken om te liegen. In de realiteit is er echter geen enkel middel dat het écht onmogelijk maakt om ook maar leugentje om bestwil uit je strot te krijgen.

Nee, een middel als sodium thiopental doet iets anders. Het vertraagt namelijk de signalen die jouw lichaam naar je brein stuurt. Hierdoor wordt bijvoorbeeld concentreren lastiger, onder andere op het liegen.

Andere ‘waarheidsserums’ met vergelijkbare effecten als sodium thiopental zijn bijvoorbeeld Amobarbital en scopolamine. Geen Lasso’s of Truths dus, maar wel stoffen die je lichaam zodanig kunnen aantasten dat je de waarheid gaat vertellen.

Harry Potter in het echt?

Veel van de stoffen die ooit gebruikt werden als waarheidsserum zijn nu vooral in gebruik voor medicijnen. Eén van de nadelen die deze middelen hadden, waren dat de mensen die ermee geïnjecteerd werden ook sneller ‘ja’ zouden zeggen op een vraag. Of ze zouden meegaan in een scenario om de persoon die dit aan hen vroeg tevreden te stellen. Het is ook niet meer zeker voor de ondervraagde of die nou de waarheid heeft verteld of niet.

waarheidsserum, Wonder Woman
Nee, zo werkt het dus ook weer niet. (Afbeelding: Warner Brothers)

Dat een ondervraagde dus sneller zou zeggen wat de politie (of degene die de persoon ondervraagt) wil horen was ook reden genoeg voor de Amerikanen om in 1963 te stellen dat een verklaring die werd gemaakt onder invloed van deze stoffen vielen onder een schending van de grondwet.

Hoewel er dus geen echt waarheidsserum bestaat, wil dat niet zeggen dat die mogelijkheid er niet nog is voor in de toekomst. Er blijven ontdekkingen gedaan worden op dit gebied. Tot dan toe hoef je je er alleen maar in een wereld als die van Hogwart’s Legacy zorgen over te maken.

NASA wil nu echt de waarheid weten achter ufo’s

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste wat tech en culture te bieden heeft 🚀

De laatste ontwikkelingen iedere vrijdag in je mailbox? WANT houdt je op de hoogte!

Onderwerpen