De wetenschap compleet in de war door twee crashende zwarte gaten

Dat ons universum uitdijt, is geen wetenschappelijke ontdekking. Maar hoe snel dat gebeurt is nogal discutabel. Het in elkaar knallen van twee zwarte gaten geven wat meer antwoorden op die vraag. Zo schijnt.

Vooropgesteld; er is een wetenschappelijke theorie wat de Hubble-constante bepaalt. Die constante zorgt ervoor dat we, enigszins, weten hoe snel het universum uit elkaar drijft. Maar over de snelheid ervan is nogal wat ‘ruzie’ geweest. Het feit dat nu twee zwarte gaten duimworstelen (en vele meer) kunnen we daar verheldering in brengen.

De zwaartekracht van zwarte gaten is zo groot dat zelfs licht niet ontsnapt. En da’s lastig te observeren, zelfs niet met de meest krachtige telescopen ter wereld. Licht is namelijk nog een dingetje, als je naar iets kijkt. Maar de rimpels van zo’n gebeurtenis kunnen we wel zien, en dus feitelijk meten.

Nieuw onderzoek naar zwarte gaten

Dankzij een nieuw uitgebracht statement blijkt dat we nu een beter kijkje krijgen in de Hubble-constante die stelt hoe snel ons universum uit elkaar dobbert. De bepaling van die waarde gebeurt door de roodverschuiving van het licht te vergelijken met de afstand (een bepaling van de Hubble-constante uit 2001 geeft een waarde van 72 ± 8 km). Het is ook de verbuiging van ruimte en tijd die daarbij gebruikt wordt. Duizelt het je al? Da’s terecht.

Het meetbare punt volgens een universiteit in Chicago is de rimpelingen in ons ruimtetijdobservatie. Hoewel de zwarte gaten lichtjaren van ons vandaan liggen, zijn die rimpelingen op te meten. Tijd en ruimte verschuiven.

De observatie en metingen zijn gebaseerd op de theorieën van Einstein. Als twee zwarte gaten op elkaar klappen ontstaan er golven. Net als dat je een steen in een vijver gooit. Twee observatoria hebben zo een botsing in de gaten gehouden met de zogenoemde US Laser Intereferometer Gravitational-Wave Observatory en de Italiaanse Virgo Observatory (die laatste bekt wat lekkerder).

LIGO (betere afkorting) en Virgo hebben nu honderden zwarte gaten ‘zien’ crashen. Let wel: ze ‘zien’ niets: het zijn slechts metingen.

Wat betekent dit voor ons?

Het antwoord is: bar weinig. De afstanden zijn te groot om echt een conclusie te trekken of dit een effect heeft op de aarde. Het geeft ons wel een idee wat deze enorme krachten hebben veroorzaakt op ons universum, en zelfs ons zonnestelsel.

“We meten de massa van zwarte gaten en proberen te begrijpen wat hun eigenschappen zijn”, zegt José María Ezquiaga van NASA. “Hierdoor krijgen we een beter besef over hoe snel het universum zich uitbreidt.”

“De ruimte is absurd groot. De kans dat een zwart gat tegen een andere planeet of ster aanloopt is hihil”, stelt Vijay Varma, onderzoeker aan de Albert Einstein Universiteit. “Praktisch gezien zijn het zwarte gaten die verder niets doen.”

Gaan we allemaal dood?

Zoals eerder gezegd in veel van onze artikelen: yup, we gaan allemaal dood. Maar intrigerender is of het uiteindelijk een big freeze of een implosie wordt. Dat eerste lijkt het meest voor de hand liggend. Het uitdijen van het universum zorgt er namelijk voor dat warmte door sterren zeldzamer wordt in de aankomende miljarden jaren. Ook door het verdwijnen van aantrekkingskracht tussen ruimtelijke elementen wordt de directe omgeving steeds kouder.

We hebben wat dat betreft bar weinig aan deze informatie, behalve dat het bijster boeiend is. De Hubble-constante is dus nog niet beslecht en volgens onderzoekers hebben we slechts 25 neutronensterren nodig die tegen elkaar klappen om de exacte snelheid van de uitdijing van het universum exact te bepalen. We kunnen niet wachten.

NASA-wetenschapper legt uit wat een zwart gat zo angstaanjagend maakt

Onderwerpen

• ruimte
• zwart gat